Etiketa honen artxiboa: jatorria

Euskeraren jatorria 16. Biltzarra: Trespuestes, Iruña-Veleia azaroak 19

Kartela-Cartel-16-biltzarra1Euskeraren jatorria 16. Biltzarra: Zeltiberismoa, baskoiberismoa baztertzeko asmakizuna?

Egitaraua

09:45 Sarrera- Zergatik eta zertarako asmatu omen zuten zeltiberismoa?
Introducción: ¿Por qué y para qué crearon la teoría del celtiberismo?
10:00 Antonio Arnaiz Villena: ¿Dónde estan los celtas en Iberia?
11:00 Josu Naberan Naberan: Martin Almagro Gorbea eta ideologia borroka
12:00 Juan Martin Elexpuru Arregi: Euskeraren ustezko kidetasunak Italian eta Korsikan liburuaren aurkezpena
13:00 Jabi Goitia Blanco: Lekuizenen mezua: Ez dago zeltiberoen aztarnarik.
13:45 Irulegiko eskua: informazioa eta eztabaida

16:00 Bisita gidatua harresiko inskripzioetara: ATA… / Visita guiada a la muralla: ATA
17:00 Joseba Mintegi Eskisabel:  Euskaliberiar hitzak hilarrietan penintsula osoan
17:30 Odon Ulibarrena Iroz: Presentación de Celtimanía del siglo XXI: hitos de una estrategia para nublar la memoria histórica de los aborígenes pirenaicos
18:15 Roberto Iturriotz Leza: Presentación del libro: El sustrato semantico universal
19:00 Luis Silgo Gauche: La comunidad cristiana de Iruña-Veleia
19:45 Comunicación: Jesus Gonzalez Artabe: Breve aportación a la euskaldunización
20:00 Amaiera

Euskeraren jatorria.

Henrike Knorr-i hil berritan (2008an duela 14 urte) egin zitzaion aurreneko omenaldia Iruña-Veleian

Henrike KnorrHenrike Knorr 1. omenaldia Iruña-Veleian (2008).

2008an Henrike Knorri omenaldia: “Bere ezpalekoak ez izanagatik, Henrikeren heriotzak begiak zabaldu dizkigu eta konturatu gara Iruña Okako aurkikuntzen aurrean defendatu duen jarrera zaila, ausarta eta konprometitua. Orain beranduegi, jabetu gara euskaldunak bezala zein bakarti utzi dugun batzutan, adibidez, Iruña Okako ikertzaile batzordearekin batera komunikatua sinatu zuenean 2006-11-23an lehen aipatu bezala. Orain utzi gaituenean konturatu gara zein den komunikatuaren garrantzia, filologo euskalduna eta euskaltzaina bakarra defendatu duena Iruña Okako euskara zaharra. Bakarti utzi genuen eta damu gara. Aitortu nahi diogu bere jakinduria, duintasuna, poza, ausardia, jarrera, euskara moderno eta zaharraren defentsa zaila, ausarta eta trinkoa tamalez azkeneraino. Agur eta ohore Henrike Knörr filologo euskalduna. Doluminak senideei.

Henrike Knörr filologoa eta euskaltzaina hil zaigu. Iruña Okako aurkikuntzei dagokiolarik ez da  aseptikoa izan, maitasunak eta afektibitateak zuzendu du bere jarrera eta uste dut euskaldun askoren ordezkari bilakatu dela. Bere ahotik zuzenean entzun izan genuen eta egunkari zaharretan irakur daiteke adibidez, zenbat poztu zen Eliseo Gil-ek Iruña Okako indusketen zuzendariak, hots egin zionean esanez duela 1.700 urteko euskarazko hitzak azaldu zirela ostroketan (zeramika puskak grabatuak) eta ez zuen bere urduritasuna ezkutatzen aurkikuntzak zuen garrantziarekin. Zer poza hartuko zukeen Mitxelena jaunak aurkikuntzen berri izan balu. Beti defendatu du azaldutako euskarazko hitzen jatortasuna eta antzinatasuna, arkeologoek emandako informazioen arabera, eta aurkakoa demostratzen ez den bitartean.

Eszeptikoen aurrean aurpegia eman du askotan, oldarkor batzutan esanez adibidez, eszeptikoek irentsi beharko zituztela zalantza guztiak, giro eszeptiko orokor batean murgilduta, euskal filologoen artean ere. Egia esan ez gaude ohituta euskal zientifiko, intelektual eta euskaltzain baten aldetik antzeko jarrera ausartik ikusten eta eskertzekoa izan da.

Ez dut ahaztu nahi bere ahotik zuzenean entzundako hitzak sortu zidaten zirrara, bere hitzaldi batean esan zuenean “Iruña Okan azaldu zirela hedabideetan argitaratutako hitzez gain, duela 1.700 urteko hirurogeita hamar bat esaldi motz (ian edan lo) eta ehun luze bat  hitz  euskaraz“urdin, isar, zuri, gori, edan, ian, lo, ta, iaun, geure, ata, zutan, iesus, ioshe, ata, mirian, ama…”. Bakarrik bi eraikin arakatu omen dituztela Iruña Okako indusketetan eta zalantzarik ez izateko askoz ere euskal hitz gehiago azalduko zirela.

Iruña Okako aurkikuntzen aurkako eszeptikoen kritikak areagotu eta deskalifikazio pertsonaletara igaro zirenean, zalantzan jarriz ikertzaileen ohore pertsonala ere, Henrike Knörr-en jarrera ere gardena eta ausarta izan zen, eta bera izan zen euskal filologo bakarra Iruña-Veleiako komunikatua sinatu zuena (2006-11-23) ikertzaile talde osoarekin batera, non ozenki esaten den besteen artean:

Iruña Okako ostrakak erromatar garaikoak direla, bere garaiko beste milaka ebidentziekin batera azaltzen direla, erromatar garaiko geruzetan azaldu direla eta zigilatzen dituzten beste erromatar garaiko geruzen azpian”.

Aurten Arabako Foru Aldundiak erabaki zuen batzorde zientifikoa izendatzea Iruña Okako aurkikuntzak egiaztatzeko eta bertan nola ez, Henrike Knörr izendatua izan zen eta askok gure ordezkari bezala sentitzen genuen eta bere heriotzarekin umezurtz utzi gaitu eta eskertu nahi diogu bere jarrera maitagarria eta ausarta, tamalez azkeneraino. Agur eta ohore.”

Euskararen jatorria III. Biltzarra.

Iruña-Veleia bisita gidatua abuztuak 1 igandea

13363 Iruña VeleiaIruña-Veleia bisita gidatua abuztuak 1 igandea. (Euskeraren jatorria).

Hileko lehenengo igandeetan egiten ari dira, maiatzetik urrira biak barne. Hurrengoak abuztuaren 1ean, irailaren 5ean eta azkena urriaren 3an izango da.
Bisita goizeko 11etan hasiko da, bertako aparkaleku nagusian, 14:00 inguruan amaitzeko.
Bisitak Iruña-Veleia Martxanek antolatzen ditu eta doakoak dira.
Bisitan hainbat gai azaltzen da: indusketan topatutako grafitoen altxorra, epaiketan jakin izan duguna, hiriaren desagerpena eta bagaudak, euskalduntze berantiarraren teoria deuseztatzeko duen garrantzia eta bisitarien galderak.
Bisita online ere egiteko aukera dago, www.geostrakaren bidez.
Izena emateko http://tiny.cc/091wtz edo 663901248 telefonoan

Iruña-Veleia bisita gidatua uztailak 4 igandea

IV_bisita_gidatuak-744x1024Iruña-Veleia bisita gidatua uztailak 4 igandea. Euskeraren jatorria.

Hileko lehenengo igandeetan egiten ari dira, maiatzetik urrira biak barne. Hurrengoa uztailaren 4an, ondoren abuztuaren 1ean, irailaren 5ean eta azkena urriaren 3an izango da.

Bisita goizeko 11etan hasiko da, bertako aparkaleku nagusian, 14:00ak inguruan amaitzeko.

Bisitak Iruña-Veleia Martxanek antolatzen ditu eta doakoak dira. Bi bisita egiten dira aldi berean, euskerazkoa eta gaztelerazkoa.

Bisitan hainbat gai azaltzen da: indusketan topatutako grafitoen altxorra, epaiketan jakin izan duguna, hiriaren desagerpena eta bagaudak, euskalduntze berantiarraren teoria deuseztatzeko duen garrantzia eta bisitarien galderak.

Bisita online ere egiteko aukera dago, www.geostraka.eu ren bidez.

Izena emateko: Izena emateko

Iruña-Veleiako 1.700 urteko euskararen egiaren alde gose greba uztailak 23

Iruña-Veleia-gose-grebaIruña-Veleia argitzearen alde gose greba. Euskeraren jatorria.

– Gaur 2020ko uztailaren 23an eguerdiko 12:00etan Aiztogile kalearen 73n, Kutxin, Iruña-Veleia argitzearen aldeko gose greba hasi da.

– Greba, ostrakak “bahituta” dauden lekutik oso hurbil dago, Bibat Museotik 100 bat metrotara.

–  Gose greba Eusko Legebiltzar berriari gai hau bide zientifikotik bideratzeko eskatzeko da, datazioen eta kata kontrolatuen bidez eta horrez gain grafitoak babesteko eta ez suntsitzeko eskatzeko.

– Prentsaurrekoan azaldu denez, egon den epaiketa benetan eskandaluzkoa izan da, benetakotasunaren aldeko bide guztiei ateak itxi zaizkielako eta grafitoak faltsuak direla esateko erabili duten IPCE-Instituto Patrimonio de Cultura Españolen analitikak inolako berme zientifikorik ez duelako:

. egin duen laborategia ez da inpartziala izan, euskalduntze berantiarra bultzatzen duen erakundearen adar bat delako
. egin duen teknikariak ez du inoiz grafitoen dataziorik egin, hau da, ez du inolako eskarmenturik arlo honetan
. erabili duen metodoa ez du inork erabili munduan orain arte, beraz ez da fidagarria eta ez dago zientifikoki kontrastatuta
. eta, larriena, grafitoak faltsuak ez zirela zioen beste txostena (Antelo) ez dute epaiketan aztertu, horren egilea ez zen epaiketara joan eta epaileak ez du kontuan hartu.
. Horiez gain, epaileak ez ditu egiaren aldeko testigantzak kontuan hartu: Museoko langileek…

– Lurmenek gose grebarekin bat egin ez duenez, gose greba egitera doazenek azaldu dutenez ekintza horrekin berriz ere, Eliseoren gizatasun maila handia ikusten da, faltsugile bat izan balitz ez gintuelako atzera bota nahi izango. Ez du nahi inor bere alde jartzeagatik txarto paratzea eta eskertzen diogu. Baina ez da bakarrik Eliseogatik, euskeragatik eta ondareagatik ere egiten dugu hau.

– Aurkezpenean kultur arloko eragile ezagun batzuk egon dira euren babesa adierazteko:  Jose Antonio Villar (Ez dok hamairuko sortzaileetako bat) Pako Aristi idazlea Nekane Jurado ekonomilaria, Arkaitz Estiballes bertsolaria, Josu Naberan idazlea,  Guillermo Perea borrokalari arabar historikoa, Antton Erkizia.

– Horiez gain beste eragile batzuek etortzerik izan ez badute ere, euren atxikimendua adierazi dute: Andoni Egañak, Jon Maiak, Onintza Enbeitak, Oihane Pereak, Iñaki Viñasprek, Jose Angel Uberuagak (UBE), etab.

Iruña-Veleia argitzearen aldeko gose grebalariok

Oharra. Ekimen honetan laguntzeko aukera asko dago: etorri bisitan, egun bat-batzuk edo asteburu baten baraua egitera etorri, lagunen artean ekimenaren berri zabaldu (harremanetarako: irunaveleia.gosegreba@gmail.com – Gabixola 722 232 723)

Twitter eta instagram berrietan jarraitzeko: https://twitter.com/GoseGreba/status/1286333229079855105

Iruña-Veleiako 1.700 urteko euskararen egiaren alde4 gose greba.

Aiztogile kalean emandako prentsaurreko baten bidez hasi da gose greba. Hona hemen antolatzaileen agiria. Eliseo Gilek eta Idoia Filloyk (Lurmen) bere desadostasuna agertu zuten prentsa-ohar baten bidez. SOS Iruña-Veleiak eta Martin Ttipiak ere bere jarrera kritikoa azaldu zuten joan den astean.

Notizia hedabide digitaletan: Naiz, Berria, Argia, Alea, Naiz uzt. 22

Oso erraza izango zen. Josu Naberan

13395 Iruña VeleiaJosu Naberan (NAIZ) (jatorrizkoa. Behekoa itzulpena)

Iruña-Veleiaz ari naiz, noski.

“Gaztetan, ez nuen uste hortzak giza eboluzioa aztertzeko hain garrantzitsuak zirenik”, esan du Pääbok Grenobleko laborategi espezializatu batean, non duela 45.000 urte hil zen neandertal nerabe baten hagina aztertzen ari diren. Hortz horrek neska haren bizitza osoa eta eguneroko bizitza ere erakusten dizkigu. Izan ere, zuhaitzen eraztunen antzekoak diren eguneroko hazkuntza-lerroak aztertzen ari dira. Estres lerroekin batera, nerabearen bizitzako historiako une erabakigarriak erregistratzen dituzte: jaiotzaren traumak jaioberrien estresaren lerro ongi definitua marrazten du esmaltean, gero titia kentzearen garaiko estresa eta nutrizio gabeziako edo beste ingurumen presio batzuetako gertakariak …

Iturria: Euskararen jatorria, eskerrik asko.

Prentsaurrekoa hedabideetan

Elexpuru Fontaneda 2020_1_28Euskeraren jatorria. Iruña-Veleia Argituk prentsaurrekoa eman du Gasteizen, datorren astean hasiko den epaiketari begira.Momentuz zerbait argitaratu dutenak (ETBko informatiboetan ezer ez!!)

Naiz Iruña-Veleia auzikoen aurkako karguak baztertu eta arkeometria probak egiteko eskatu dute
Deia La Plataforma Iruña-Veleia Argitu mantiene que los grafitos son auténticos
Berria Piezak benetakoak direla berretsi du Iruña-Veleia Argituk, epaiketaren atarian
Radio Vitoria 13.40an prentsaurreko zati bat
EITB La Plataforma Iruña-Veleia Argitu mantiene que los grafitos son auténticos (telebistan ez dute eman baina webgunean bai)

Euskeraren jatorria 13. biltzarra, Bermeo ekainak 1

Euskera jatorria 13. biltzarra BermeoEuskeraren jatorria 13. biltzarra, Bermeo ekainak 1 larunbata. Aurkezpena
Azken hamarkadan euskeraren jatorriaren ikerketan inoiz baino emaitza gehiago ematen ari direlakoan gaude: artikuluak, liburuak, eztabaidak…
Horretara bultzatu duten faktore asko dago, hala nola interneten bidez errazago komunikatu ahal izatea, toponimia ikertzeko baliabide berriak egotea, ikerle gehiago gai honetan aritzea, Iruña-Veleia…
Azken hau adibidez, mugarria izan da grafitoak datatzeko arkeometriari ez zaiolako aukerarik eman, orain arte irakatsi den Euskal Filologian hutsune handiak omen daudelako. Horrek jatorriaren ikerketa beste bideetatik eraman behar dela argi erakutsi digu.Horrela, berriz ere, begirada atzera eraman dugu eta orain arte euskeraren ikerketan aritu diren lanak ezagutu behar direla ikusten dugu. (Jarraitzen du).

Egitaraua
09:30 Harrera, akreditazioa eta liburuen erakusketa.
09:45 Agurra eta Biltzarraren aurkezpena
10:00 Ikerleak 1.700 arte: Lehenengo aipamenak (Flavio Josefo, Justino…), Etxabe, Poza
10:45 Ikerleak 1700-1800: Larramendi, Hervas, Mogel, Astarloa, Humboldt
12:00 Atsedenaldia
12:30 Ikerleak 1800-1900: Novia Salcedo, Xaho, Arana
13:00 Ikerleak 1900-1975: Rementeria, Mujika, Sansinenea, Agirre, Goitia
14:00 Bazkaria
16:00 Bisitaldi gidatua: Ikerle baztertuen erakusketa Lamera parkean
16:45 Ikerle baztertuei ohore: Omenaldia eta talde argazkia Lamera parkean
17:15 Ikerleak 1975-2000: Oteitza, Aginagalde, Segurola, Kapanaga, Mendizabal
18:30 Eñaut Etxamendi Gezainburu: L’origine de la langue basque liburua
19:15 Paulo Arrieta. Iruña-Veleia: inguruko eta garai bereko grafitoekiko antzekotasunak
19:45 Biltzarraren amaiera

Euskeraren jatorriaren 12. biltzarra. Elgoibar 2018-5-5.

Euskara jatorria 12 biltzarra ElgoibarEuskera jatorria 12. biltzarra.pdf
Euskeraren jatorria

“Euskera Europako ama hizkuntza”.

Elgoibarko Aubixan – 2018ko maiatzak 5
Aurkezpena

Europan ama hizkuntza bat egon ote zen? Hizkuntza indoeuroparrek, aurretik zegoen edo zeuden hizkuntzetatik noraino hartu zuten? Zer esaten digu gaur egungo toponimiak antzinako Europako hizkuntzaz edo hizkuntzez? Euskerak Europako toponimia zati bat ulertzeko aukera ematen digu? Latintzat edo grezieratzat hartzen diren hitz askok ez ote dituzte erro zaharragorik haien barruan?

Galdera asko eta proposamen asko entzungo dira datorren maiatzaren 5ean Elgoibarko Aubixan egingo dugun 12. Biltzarrean. Osagarri gisa, bezperan, Elgoibarko Kultur Etxean hitzaldi irekia egingo da, biltzar honetara etorriko diren Angus Hunck britainiarraren eta Bernat Mira valentziarraren eskutik.