Iruña-Veleia hitzaldia Itziar. JM Elexpuru.
Lekua: Burugorri Ostatuaren gaineko lokala. Itziar. Eguna eta ordua: otsaila 27, osteguna, 19:00. Hizlaria: Juan Martin Elexpuru
Iruña-Veleia hitzaldia Itziar. JM Elexpuru.
Lekua: Burugorri Ostatuaren gaineko lokala. Itziar. Eguna eta ordua: otsaila 27, osteguna, 19:00. Hizlaria: Juan Martin Elexpuru
Iruña-Veleia 1.700 urteko euskara zaharra epaile bakar baten ebazpenaren zain…
Iñigo Astiz. Berria.
Alea.eus
JM Elexpuru
Ama ata
Hamaika.eus
Eitb.eus
Naiz.eus
Eliseo Gilek hitza hartu du orain. “Sufrimendu ikaragarria suposatu du epaiketa honek niretzat. Nire bizitza eta nire bizitza profesionala benetan izan zenaren karikatura bat nola bilakatzen zen ikusi dut”.
Fedea du justiziarengan eta bere inozentzian.
Epaiketaren amaiera. JM Elexpuru.
Gaur, 2020ko otsailaren 19a, amaitu da hamabi saio izan dituen epaiketa. Fiskalia, akusazio partikularra (AFA), Eliseo Gilen abokatua eta Ruben Cerdanen abokatua mintzatu dira, bakoitza 50 minutuz. (laster eukerazko bertsioa).
Kronika kafkianoa JM Elexpuru (2020-2-13).
Koen. Ama Ata.
Eliseo Gil 1.700 urte izateko gazte ikuste da.
Iruña-Veleia epaiketako kronika beldurgarria. JM Elexpuru.
GARBITU GABEKO ZERAMIKAZKO 20 KAXEN GAINEAN
2007ko amaieran, eta susmo giroaren ondorioz, aztarnategian pieza gehiago ez garbitzeko agindu zuten Arabako Aldunditik. Zaharberritzaileen eskuetara zeramikaz eta abarrez betetako hogei bat kaxa heldu ziren, garbitu gabe. 2008ko uda-udazkenean hasi ziren haiek garbitzen. Bi kaxa garbituta zeramatzatela, grafito berezi bat agertu zen, hegazti baten marrazkia, agian uso batena, ahoan galburu bat zuena (kristau ikurra, gehituko dugu guk). Aurkikuntzaren berri eman zioten diputazioari (Kultura diputatua, etab.), eta berehala eman zieten gehiago ez garbitzeko agindua. Euren ustez, zeramika horiek garbitu gabe daude (ez zaigu argi geratu non dauden gaur egun kaxa horiek).
Arabako Foru Aldundia epaiketan frogak eta ebidentziak ezkutatzen?
Nork garbitu ditu 20 hogei kutxetako ostrakak?
Iruña-Veleiako mirariaz gain, Eliseo Gilen 1.700 urteko adina, oraindik flipatuta nago aste honetako Arabako Foru Aldundiko restauratzaileen aitorpenekin (JM Elexpuru https://labur.eus/eVsmQ ) P.L. eta I.O., zeinek adierazi duten 2008an usoa mokoan adarra zuela azaldu zenean (bake kristaua) ostraka batean, agindua jaso zutela ez garbitzeko gehiago eta Iruña-Veleiako ostrakaz betetako 18 kaxa omen daudela suposatzen da Bibat museoan…
Hainbat galdera sortzen zaizkit. Aztarnategiko ostraka originalak garbitu gabe daude 12 urtetan? Zein dira ostraken zenbakiak?
Argitaratuak al daude AFAren web ofizialean http://www.araba.eus/publicar/Veleia/ ?
Zer dio Ertzaintzak? Zer diote Arabako Foru Aldundiko kultur diputatuek, Lorena Lopez de la Calle, Itziar Lamarain, Igone Martinez de Luna? Zergatik ez zaie galdetzen?
Julio Nuñez hamar urte daramatza Iruña-Veleiako aztarnategian, bi grafito metrokoak (oso handiak) bakarrik argitaratu ditu (Veleian ara eta “FQ FRA UR ELA”. …), esango digute 10 urtetan aurkitu dituen ostrakak kaxetan garbitu gabe dituztela Bibat museoan? Posible al da?
Ostrakak benetakoak dira. JM Elexpuru.
Gaurko saioa arratsaldeko hirurak aldera amaitu da, eta titular askorako eman ditu. Lehenik eta behin, Paloma Lópezek eta Isabel Ortizek, Arabako Foru Aldundiko Zaharberritze Zerbitzuko teknikariek, egindako adierazpenak laburbilduko ditugu. Haien eskuetatik pasatu dira aparteko grafitoetako asko. Bien adierazpenak oso antzekoak izan dira. Ez ditugu aipatuko ordena kronologikoan, baizik eta ematen diegun garrantziaren arabera.
Iruña-Veleia argitu komunikatua. JM Elexpuru.
Iruña-Veleia Argitu-ren agiria epaiketaren atarian
Iruña-Veleia Argitu ekimenak bere jarrera agertu nahi du datorren otsailaren 3an Gasteizko Justizia Jauregian hasiko den epaiketa dela eta. Sekula egin behar ez zen epaiketa, gure ustez, zigor-auzitegia ez delako eztabaida zientifiko bat erabakitzeko lekurik onena.
2009an Arabako Foru Aldundiak Eliseo Gil Zubillaga Lurmeneko zuzendariaren, Oscar Escribano Sanz langilearen eta Rubén Cerdán Casilari kolaboratzailearen aurka kereilatzeko erabaki negargarria hartu zuen, Batzorde Zientifiko Laguntzailea izenekoaren zenbait txostenetan oinarrituta. Gogoratu nahi dugu ebidentzia fisikoez egindako txosten bakarrak ez zuela ondorioztatzen ez grafitoak benetakoak zirenik eta ez faltsuak zirenik. Handik gutxira, nazio ezberdinetako hainbat adituk ondutako txostenek banan-banan ezeztatu zituzten Batzorkideen faltsutasun argudioak.
Nahiz eta ikertu beharreko pertsonak hiru bakarrik izan, instrukzio fasea amaiera gabea izan da, hamaika urte igaro baitira kereila jarri zenetik orain arte, hamaika urteko “aulki-zigorra” auzipetuentzat, benetako tortura. Eliseo Gil eta Oscar Escribano kartzela-urte luzeak bereganatzeko arriskuan daude (zazpi urte eta erdi Gilek, hiru eta erdi Escribanok), eta ia 300.000 euroko isuna ere bai “ondarearen aurkako kalteengatik”. Eta hori oraindik zientifikoki frogatu gabe dagoelarik grafito bakar bat ere faltsua dela eta are gutxiago auzipetuak direla egileak.
Era berean, gure harridura azaldu nahi dugu Isabel María Díez-Pardo Hernández epaileak, auziaren epaile bakarrak, ez dituelako deklaratzera deitu ez kereila jarri zuen politikaria, Lorena Lopez de Lacalle Aldundiko diputatu ohia, eta ezta faltsutasuna erabaki zuten unibertsitate irakasleak ere: J. Gorrochategui, J. Lakarra, A. Azkarate, J. Núñez, etab., nahiz eta bi aldeek eskatu. Guztiz ulertezina zaigu zergatik ez duten agertu behar ahozko bistan egoera honen sortzaile eta erantzule nagusiak. Benetakotasunaren aldeko txostenen egileak ere (E. Harris, R. Colmenero, U. Fritz, K. Van den Driessche, etab., ezingo dute deklaratu.
Guk geure aldetik berriro adierazi nahi dugu konbentzituak gaudela grafitoak benetakoak direla, eta ondorioz auzipetuak errugabeak direla egozten zaizkien delituetatik. Hau dela eta, Arabako Foru Aldundiari eskatzen diogu auzipetuen aurkako karguak baztertu eta azterketa arkeometrikoak eta indusketa kontrolatuak bideratu ditzala, hauexek baitira auzia betiko erabaki dezaketenak, Lurmenek eta Iruña-Veleia Argituk behin eta berriz proposatu duten bezala. Oraindik garaiz gaude.
Aldi berean, arrenka eskatzen diegu gure ondare kulturala eta historikoa zaintzeko eginkizuna duten erakundeei (Unibertsitateak, Eusko Jaurlaritza, Euskaltzaindia, Eusko Ikaskuntza, Jakiunde, etab.), zein erabakitzeko edo eragiteko ahalmena duten pertsonei, arazoari arduraz hel diezaiotela eta ahaleginak eta bi egin ditzatela auzia argitzeko.
Azkenik, dei egiten diogu gaiarekin arduratutako jende guztiari datorren larunbatean, otsailak 1, Gasteizen egingo den Bizikleta Martxan parte hartzera. Zientziarik gabe justiziarik ez / Sin ciencia no hay justicia izango du lema, goizeko hamaiketan hasiko daLakuako autokarabanen aparkalekuan, eta zenbait geldialdi egin ondoren, eguerdiko ordu batetan amaituko da Justizia Jauregiaren aurrean, non egingo den elkarretaratzea eta azken ekitaldia.
Eginahalak egin behar ditugu auziak amaiera ustela izan ez dezan, hurrengo belaunaldiei pasatuko genieke-eta eztabaida. Egia jakin nahi dugu, edozein delarik ere. Egia jakitea exijitzen dugu.
Iruña-Veleia Argitu (Gasteiz, 2020-01-28)
Epaiketa otsailaren 3an hasiko da eta 18an bukatuko.
Hitzaldian, Xabi Otsoa de Aldaren saioa gazteleraz izango da eta
Tolosako ataria elkarrizketa JM Elexpuru.
“Piezetan euskara agertu zenean gure filologo jakintsu batzuk urduri jarri ziren”
Euskararen historia ezagunean, pasarterik ilunenetakoa Iruña Veleiako auzia da. Bai bertan aurkitutako idatziak faltsuak izan, eta zer esanik ez, benetakoak baldin badira.
Enpresa, alderdi politiko, epaile, eliza, irakasle, kazetari eta komunikabide, arkeologo eta herri mugimedu zehatzek bere papera jokatu dute eta jokatzen ari dira auzi ilun honetan. Eta guztiaren erdian, euskara. Izen abizenekin, guztiaz bere ikuspegia emango du Juan Martin Elexpuruk (1950, Bergara), ostiralean, Ibarrako kultur etxean 18:45etik aurrera.