Etiketa honen artxiboa: elexpuru

¿Qué está pasando con Iruña-Veleia? JM Elexpuru liburu berriaren aurkezpena Donostian 2019-1-14 astelena

Qué está pasando en Iruña-Veleia. Jm Elexpuru
JM Elexpuru liburu berriaren aurkezpena.
Jarraipen zabala JM Elexpuru.
Pamielako Jose Angel Irigaraik aurkeztuta, Idoia Filloy, Koenraaad Van den Driessche eta liburuaren egilea mintzatu ginen. Hedabideek nahiko jarraipen zabala egin diote. Garak orrialde osoa eskaini dio argazki eta guzti. Ia beste hainbeste Diario Vascok. Noticias Taldekorik ez zen agertu eta Berria ere ez; ez dute ezer argitaratu. Irratiei dagokienez, Euskadi Irratiak eta Radio Euskadik adierazpenak jaso zituzten kultura programetarako, eta Onda Vascak elkarrizketa egin zidan arratsaldean. ETBk aurkezpenaren berri laburra eman zuen eguerdiko Teleberrietan; gauekoetan ez. Azkenik, Hamaika Telebistak luze jardun zuen bere albistegian eta elkarrizketa bat ere grabatu eta sarean ipini du.

Zer gertatu da Iruña-Veleian azken 10 hamar urtetan? Liburu berria JM Elexpuru

Zer gertatu da Iruña-Veleian azken 10 hamar urtetan? JM Elexpuru.
Iruña Veleia 10 urte
iruña veleia ipurdiaJende askok bere buruari egiten dion galdera: baina zer ari da gertatzen Iruña-Veleian? Hamabi urte igaro dira “ezohiko aurkikuntzak” egin zirela eta oraindik ez dakigu benetakoak ala faltsuak diren. Badakiguna da balizko iruzurgileak Damoklesen ezpatapean jarraitzen dutela sekula heltzen ez den epaiketaren zain, eta  urte askoko kartzela-zigorra eskatzen zaiela.

Liburu honetan galderari erantzuten saiatzen da egilea, lehenik gertakizunen  kronika zehatza eginez, eztabaidarekin zerikusia duen ezer  alde batera utzi gabe: euskal unibertsitatearen interesak, filologo batzuen jokaera erabakigarria antzinako euskarari buruzko zenbait teoria zalantzan jartzen delako, euskalduntze berantiarraren auzia, Vatikanoaren ustezko parte-hartzea, Cerdán kasua, euskal politikoen sineskortasuna eta ezjakintasuna, etab.

Aurkikuntzen deskripzioak eta interpretazioak ere leku handia hartzen du, benetakotasunaren aldeko eta aurkako argudioek bezalaxe. Eta jakina, analitiken eta datazioen gaiak; izan ere, zerbaitetan adostasuna badago, honetan da: Arkeometrian berezitutako laborategi batek oso denbora gutxian erabakiko lukeela auzia.

Iruña-Veleiako aurkikuntzen garrantziaz ere hitz egiten da: euskararen historia eta filologia, latinetik erromantzerako pausoak, erlijio kristauaren zabalkundea, etab.  Aztarnategi ikusgarria da, laino beltzek ilundua dutena; etorkizun oparoko lekua, erdi abandonatua dagoena.

Azken batean, kontzientziak astindu eta auziaren argitzea bizkortu nahi duen liburua da, lehen eskuko informazioa eta dokumentazioa eskainiz, horietako asko argitara gabea.
Iruña Veleia euskarazko grafitoak liburua JM Elexpuru
Iruña-Veleiako euskarazko grafitoak. JM Elexpuru.

Iruña-Veleia bisita gidatua urriak 21 igandea

Iruña-Veleia biita gidatua urriak 21 igandea. JM Elexpuru.

Aurtengo zortzigarrena eta azkena. Oso jendetsuak izan dira, 250 bat bisitari izan ditugu dagoeneko.

  • urriak 21, igandea (izena emateko azken eguna: urriak 17)
  • hitzordua: 11:00, aztarnategiko aparkalekuan
  • bi talde egingo dira, euskera eta gaztelera; Juan Martin Elexpuru eta Maritxu Goikoetxeak egingo dituzte gidari-lanak.
  • ondoren, nahi dutenentzat, bazkaria elkarte batean (18 bat euro), eta bazkalostean proiekzioa eta solasaldia gaiaz.
  • izena emateko: bisitak.sosirunaveleia@gmail.com

Jakinarazi bazkaltzen geratuko zareten ala ez.

Euskalaria arriskuan. JM Elexpuru

Izenpetzeko_wasapaEuskalaria arriskuan. JM Elexpuru.

Gaurko Berrian iritzi-artikulu hau dator
2018ko urriak 11

Aurten Jaurlaritzak argitaratu duen Euskararen Historia liburuko lehen atala Joseba Lakarra euskaltzainak idatzi du eta Euskararen historiaurrea du izenburu. Hasieran, euskararen balizko senideez dauden teoriak aztertzen ditu eta banan-banan kritikatzen bide horretan proposamenak egin dituzten ikerle gehientsuak. Hona hemen pasarte batzuk:

Federiko Krutwig euskaltzain ohiaz, Garaldea (1978) liburuan guantxea euskararekin lotu zuena: «Zaila da Europan 70eko amaieran horren pareko hizkuntzalaritza parodia funtsik gabekorik aurkitzea, marxismoaz, zibernetikaz edo gainerakoez erantsi eta liburuaren kapitulu osoak hartzen dituzten xelebrekeriak alde batera utzirik».

Iruña-Veleia bisita gidatua irailak 16 igandea

Iruña Veleia ostrakakJM Elexpuru. Hurrengo bisita, aurtengo bosgarrena 2018-9-16 igandea: 

  • irailak 16, igandea (izena emateko azken eguna: irailak 13)
  • hitzordua: 11:00, aztarnategiko aparkalekuan
  • bi talde egingo dira, euskera eta gaztelera; Juan Martin Elexpuru eta Maritxu Goikoetxeak egingo dituzte gidari-lanak.
  • ondoren, nahi dutenentzat, bazkaria jatetxe batean (18 bat euro), eta bazkalostean proiekzioa eta solasaldia gaiaz.
  • izena emateko: bisitak.sosirunaveleia@gmail.com

Jakinarazi bazkaltzen geratuko zareten ala ez.

Henrike Knorr, Joakin Gorrotxategi, Eliseo Gil, Joseba Lakarra, Blanca Urgell, Pruden Gartzia, Santos Yanguas, Pilar Cipres, Idoia Filloy… adituek bermatu zituzten publikoki Iruña-Veleiako ostraka euskaldunak


Henrike Knorr, Gorrotxategi, Eliseo Gil 2006-6-15Henrike Knorr, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek duela 12 urte (2006-6-15 bideoa), bermatu zuten Iruña-Veleiako 1.700 urteko euskara zaharra.

Berria 2006-6-16.

2006-6-15ean Henrike Knorrek, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek prentsaurrekoa eman zuten Gasteizen bermatzeko Iruña Veleiako 1.700 urteko euskara.
Ordurako txostenetan Iruña-Veleiako euskara bermatzen zuten Idoia Filloyk, Pilar Cipresek eta Santos Yanguasek.
Ondorengo egunetan Lakarrak, Urgell, Pruden Gartziak… babestu zuten ere Iruña-Veleiako euskara.
Gero, JM Elexpuru, Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue… Sos Iruña Veleia Txostenak.

Azken 12 urteetan aditu askok bermatu dute Iruña Veleiako euskara.
Gutxi batzuk faltsutzat salatu dute.

Joakin Gorrotxategik 2006-6-15ean bermatu zuen Iruña veleiako euskara zaharra Henrike Knorr eta Eliseo Gilekin batera hedabideen aurrean.

Joseba Lakarra, El Pais 2006-6-18: “Batera zein bestera, aztarnen agerpen hutsak indartu ditzake euskarari buruzko ikasketak, komunitate zientifikoak orain arte gutxietsiak. Ildo horretan Linguistika Indoeuroparreko katedradunak (Gorrotxategi) esan duenez, “nik neuk eta beste askok uste genuen euskaraz egiten zela Veleian garai horretan”. Iritzi bertsua agertu du Joseba Lakarra EHUko Filologia, Geografia eta Historia Fakultateko dekanoak. “Oso pozgarria da halako froga garbiak agertzea, baina kontrakoa mantendu izan dutenek beraiek lehen eta orain ikusi beharko dute zer zuten hori defendatzeko, eta nik neuk behintzat ez dut uste bazenik kontrako ebidentziarik”.

Blanca Urgell 2006: Blanca Urgell cree que el valor de estos dos últimos descubrimientos es
sociolingüístico, más que filológico. «Teníamos la impresión de que la
culturización, en sentido estricto, significaba olvidar el euskera. Así ha
sido, hasta Larramendi, en Hegoalde. Cada vez que los vascos sentían
la necesidad de escribir, como aprendían a escribir en castellano, pues
escribían en esa lengua. Esa ha sido una teoría, y si retrocedíamos en el
tiempo, la aplicábamos de la misma manera. Y ahora hemos visto que
esa teoría podría tener lagunas. Que el euskera podía tener un nivel más
culto. Que los vascos, en un momento dado, también sintieron la
necesidad de plasmar por escrito las cuestiones vascas, de cara a la
enseñanza, para expresarse…».

Pruden Gartzia 2006-6-10ean Filoblogian: …”Bukatzeko, ohar pertsonalago bat. Utikan zenizoak! Bada tamala zerbait interesgarri aurkitzen den bakoitzean kristo guztia “zuhurtzia” gora eta behera aritzea, eta bazter guztietan trikimailuak eta engainuak besterik ez ikustea. Sakoneko arrazoia hauxe da: euskara susmopean dago, beti susmopean. Noiz entzun behar diogu Gobernuko eledunari esaten ororen buru POZTU egiten dela? (eta, ondoren, gainera ditzala nahi dituen ohar zuhur guztiak…).”

Pilar Cipres, Santos Yanguas: bermatu zuten 2007ko maiatzean Iruña Veleiako Idoia Filloy eta Eliseo Gil arkeologoen txosten arkeologikoaren eranskina (159-165 o.).

Iruña-Veleia bederatzi 9 urteko bidegabekeria. JM Elexpuru

Eliseo Gil Gasteiz 2017-11-23Eliseo Gil arkeologoarekin bederatzi 9 urteko elkartasuna Gasteiz 2017-11-23.
Iruña-Veleia 2017-11-23Bederatzi urteko bidegabekeria. JM Elexpuru.
Iruña-Veleia 2017-11-23, bederatzi urte.
Gero eta sekretu eta kiratsa gehiago Iruña-Veleian, erruki gutxiago dagoen bitartean euskara zaharra aurkitu zuten Eliseo Gil eta Idoia Filloy arkeologoekin bederatzi 9 urte ondoren, justizia ez da azaldu, mendekua baizik.