Etiketa honen artxiboa: veleia

Lurrezkoak ala urrezkoak? Berria, Gara. JM Elexpuru

OstrakaJM Elexpuru bloga. Gaurko Berrian eta Garan Lurrezkoak ala urrezkoak? artikulua agertu da.

2019ko azaroak 12 0 «Kontuz ibili pitxar berriarekin», esan dio Lidia mirabeari Pompeia Valentinak, hiriko familia aberatseneko etxekoandreak iturrira bidali duenean. «Ondo zaindu eta kontuz esku-luzeekin». Nagusiaren izena du behealdean grabatua bezperan Tritium-etik bere zalgurdiaz etorri zen merkatariari erositako ontziak. Kontuz ibili beharko zuen, bai, bazekien eta zer zeukan pitxarra apurtzen bazuen edo harrapatzen bazioten.

Badator Lidia iturritik pitxarra buruan, eta etxeko atea zeharkatzean txakurrarekin jolasean dabilen mutikoarekin estropezatu eta ontzia mila pusketa egin da lurrean. Bueno, mila agian ez, baina mordoa bai, jo dezagun berrogei. Pompeia Valentinak ez daki nor astindu eskuan duen erratzaz, bere seme bihurria ala mirabea. Hasperen eginez, barreiatuta dauden pusketak batu erratza eta palaz eta zakartegira bota ditu.

Ez zekien asko Pompeia nahigabetuak nolako balioa izango zuten 1.800 urte geroago buztin-pusketa haiek: 40 x 600 = 24.000 euro. Ez da hauspokeria. Gatozen harira. Eusko Jaurlaritza da ondare arkeologikoaren jabea. Kultura kontseilaritzak 600 eurotan baloratu du Iruña-Veleiako zeramika-pusketa bakoitza (hezur eta adreiluak ere berdin). Arabako Aldundia da aztarnategiaren administratzailea, eta honek biderketa egitea beste lanik ez du izan isuna proposatzeko orduan: 480 pieza x 600 euro. Fiskalak ere Jaurlaritzaren irizpideari jarraitu dio. Kartzela zigorraz gain (zazpi urte eta erdi Gilentzat, hiru eta erdi Escribanorentzat), ia hirurehun mila euro eskatzen diete arkeologoei.

Egoeraren absurdoaz jabetuta, Kultura Kontseilariarekin eta Ondare Zuzendariarekin bildu ginen joan den urtean eta arazoa azaltzen saiatu. Esaten duzue piezak faltsuak direla, zeramika pusketa garbiak hartu eta gainean idazkunak eta marrazkiak egin dituztela. Jo dezagun horrela dela hipotesi gisa. Zenbat balio du horrelako zeramika zati batek? Balio kulturala zero, horrelakoak milaka agertzen direlako eta zakartegira joaten direlako. Idoia Filloy zuzendarikide ohiak Radio Euskadiri berriki eskainitako elkarrizketan adierazi zuen estratu bakar batean 20.000 pusketa agertu zirela, denak garbitu zituztela, eta grafitoa edo zerbait berezia zuten apurrak bereizi ondoren zakarretara joan zirela beste guztiak. Ohi den lez. Balio ekonomikoa ere zero edo zerotik hurbil dagoen zifra bat. Orduan non dago «ondarearen aurkako kaltea» eta nola justifikatzen dira bakoitzeko eskatzen diren 600 euro horiek? Ez dezagun ahaztu arkeologoei egozten zaien delitua «ondarearen aurkako kaltea» dela eta ez «faltsifikazioa».

Luis Mari Mujika gure bihotz begietan liburua, omenaldia Donostia 2019-11-15 ostirala

Luis Mari MujikaLuis Mari Mujika, Naiz agenda. Badira bi urte pasa Luis Mari Mujika euskal idazlea hil zenetik. Bere inguruan bizi eta lan egin dutenek, EGAN eta Adiskideen Elkartekoak eta familiakoak, omenaldi xume eta hurbil bat egitea erabaki dute. Ezin ukatu berak euskaraz egindako lan guztiak omenaldi bat eta gehiago ere merezi duela. Liburutegi polit bat osa daiteke hark egindako artikulu, saiakera, eta liburuekin. EGAN-en eta Adiskideen Elkartearekin bereziki lotutakoa dugu Luis Mari. Aurkibide nagusian ikus daitezke bere artikulu ugariak, denetarikoak, poesiak…. Hogeitabost urte pasa dira bera eta beste batzuk EGAN aldizkaria zuzendu eta osatu dugunetik. Orain, haren lan paregabea eskertzeko eta omentzeko garaia iritsi da. Azaroaren 15ean, 18:00etan, elkartuko dira San Jeronimo kaleko Ekitaldi Aretoaren Kriptan omenaldia egiteko.

Luis Mari Mujika (hil da), blog honetan ezaguna, Iruña-Veleiako euskara zaharraren defendatzaile sutsua, maisua, jakintsua, ekintzailea, militantea, idazlea, bizia…
Hitzaldia: Euskal toponimia. Arteaga 2010-5-15:

Luis Mari Mujika Iruña-Veleiako euskara zaharraren defendatzaile sutsua, Iruña-Veleia Manifestuaren 1691. sinatzailea, euskal filologoa eta irakaslea, agur eta ohore.

Iruña-Veleia bisita gidatua igandean urriak 27

Iruña Veleia ostrakakIruña-Veleia bisita gidatua urriak 27 igandea. JM Elexpuru.

Hogeita zazpi lagun zeuden izena emanda gaurko bisitarako. Ostegunean abisatu zitzaien ez zela egingo, eguraldi txarra zegoelako iragarrita, eta hala gertatu da. Datorren igandean, urriak 27, egingo da, eguraldiak oztopatzen ez badu behintzat; oraingoz iragarpena ona da.

Oraindik bada lekua. Beraz, norbaitek aprobetxatu nahi badu aurtengo azken aukera, badaki nora idatzi: bisitak.sosirunaveleia@gmail.com

Eraikinen aztarnak Iruña-Veleian

Iruña Veleia 2019_10_13Eliseo Gil eta Idoia Filloy arkeologoek argitaratu zituzten (Nuñezek baino lehenago) egituren aztarnen satetile irudiak aztarnategian 2007an… Iruña Veleia 2007 Gil 1

Filloy, Gil 2007 Iruña-Veleia (1 -2):Iruña Veleia 2007 Gil 2

 

 

 

 

Maps-en begiratuta antzematen omen dira beste batzuk ere, ea gehiago aurkitzen dituzuen… kata kontrolatuak egiteko leku aproposak hondeamakinak izorratu aurretik.

Iruña Veleia estrukturak 1

Iruña Veleia estruktura 1

Iruña Veleia estrukturak 2

Iruña-Veleia azken bisita gidatuak igandean urriak 13, 20

Iruña-Veleia 2016 indusketaAzken bisita gidatuak. JM Elexpuru.

Datorren igandean, urriak 13, Eskoriatzako talde batek bisitatuko du aztarnategia. Oraindik bada lekua eta beraz edonor apunta daiteke. Egun horretan ez da bazkaririk eta solasaldirik egingo.

Urriaren 20an izango da aurtengo azkena. Dagoeneko hogei lagun daude izena emanda. Bada lekua oraindik. Bazkaria eta solasaldia ere izango dira egun horretan, nahi dutenetzat.

Izena emateko: bisitak.sosirunaveleia@gmail.com

Euskalduntze berantiarra hipotesi faltsua. Aitzol Altuna

Hitzaldia (bideoa): 1/2 Euskalduntze berantiarra hipotesi faltsua. Aitzol Altuna. Donostia 2019-10-1.

2/2 Euskalduntze berantiarra hipotesi faltsua. Aitzol Altuna. Donostia 2019-10-1.


Hitzaldia Donostiako Gros auzoko Okendo kultur etxean eman zuen ehun bat lagunen aurrean, aurkezpena Josu Tellabide etnologoak egin zuen.

Hitzaldiak: Euskalduntze berantiarra + Iruña-Veleia, urriak 1 asteartea, Gros, Donostia

Euskalduntze_berantiarra_Iruña_Veleia_hitzaldia_Donostia_191001Hitzaldiak:

Euskalduntze berantiarra +

Zer gertatzen da Iruña-Veleian?

Hizlariak:

Aitzol Altuna historialaria eta idazlea: Lehoinabarra.

Juan Martin Elexpuru euskal filologian doktorea.

Urriak 1, asteartea, 19:00etan.

Donostia, Gros auzoa, Okendo kultur etxea.

Antolatzailea: Uliako auzo elkartea.

Henrike Knorr, Joakin Gorrotxategi, Eliseo Gil, Joseba Lakarra, Blanca Urgell, Pruden Gartzia, Santos Yanguas, Pilar Cipres, Idoia Filloy… adituek bermatu zituzten publikoki Iruña-Veleiako ostraka euskaldunak


Henrike Knorr, Gorrotxategi, Eliseo Gil 2006-6-15Henrike Knorr, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek duela 13 urte (2006-6-15 bideoa), bermatu zuten Iruña-Veleiako 1.700 urteko euskara zaharra.

Berria 2006-6-16.

2006-6-15ean Henrike Knorrek, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek prentsaurrekoa eman zuten Gasteizen bermatzeko Iruña Veleiako 1.700 urteko euskara.
Ordurako txostenetan Iruña-Veleiako euskara bermatzen zuten Idoia Filloyk, Pilar Cipresek eta Santos Yanguasek.
Ondorengo egunetan Lakarrak, Urgell, Pruden Gartziak… babestu zuten ere Iruña-Veleiako euskara.
Gero, JM Elexpuru, Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue… Sos Iruña Veleia Txostenak.

Azken 12 urteetan aditu askok bermatu dute Iruña Veleiako euskara.
Gutxi batzuk faltsutzat salatu dute.

Joakin Gorrotxategik 2006-6-15ean bermatu zuen Iruña veleiako euskara zaharra Henrike Knorr eta Eliseo Gilekin batera hedabideen aurrean.

Joseba Lakarra, El Pais 2006-6-18: “Batera zein bestera, aztarnen agerpen hutsak indartu ditzake euskarari buruzko ikasketak, komunitate zientifikoak orain arte gutxietsiak. Ildo horretan Linguistika Indoeuroparreko katedradunak (Gorrotxategi) esan duenez, “nik neuk eta beste askok uste genuen euskaraz egiten zela Veleian garai horretan”. Iritzi bertsua agertu du Joseba Lakarra EHUko Filologia, Geografia eta Historia Fakultateko dekanoak. “Oso pozgarria da halako froga garbiak agertzea, baina kontrakoa mantendu izan dutenek beraiek lehen eta orain ikusi beharko dute zer zuten hori defendatzeko, eta nik neuk behintzat ez dut uste bazenik kontrako ebidentziarik”.

Blanca Urgell 2006: Blanca Urgell cree que el valor de estos dos últimos descubrimientos es
sociolingüístico, más que filológico. «Teníamos la impresión de que la
culturización, en sentido estricto, significaba olvidar el euskera. Así ha
sido, hasta Larramendi, en Hegoalde. Cada vez que los vascos sentían
la necesidad de escribir, como aprendían a escribir en castellano, pues
escribían en esa lengua. Esa ha sido una teoría, y si retrocedíamos en el
tiempo, la aplicábamos de la misma manera. Y ahora hemos visto que
esa teoría podría tener lagunas. Que el euskera podía tener un nivel más
culto. Que los vascos, en un momento dado, también sintieron la
necesidad de plasmar por escrito las cuestiones vascas, de cara a la
enseñanza, para expresarse…».

Pruden Gartzia 2006-6-10ean Filoblogian: …”Bukatzeko, ohar pertsonalago bat. Utikan zenizoak! Bada tamala zerbait interesgarri aurkitzen den bakoitzean kristo guztia “zuhurtzia” gora eta behera aritzea, eta bazter guztietan trikimailuak eta engainuak besterik ez ikustea. Sakoneko arrazoia hauxe da: euskara susmopean dago, beti susmopean. Noiz entzun behar diogu Gobernuko eledunari esaten ororen buru POZTU egiten dela? (eta, ondoren, gainera ditzala nahi dituen ohar zuhur guztiak…).”

Pilar Cipres, Santos Yanguas: bermatu zuten 2007ko maiatzean Iruña Veleiako Idoia Filloy eta Eliseo Gil arkeologoen txosten arkeologikoaren eranskina (159-165 o.).