Etiketa honen artxiboa: henrike knorr

Iruña Veleiako euskara zaharra bermatu dute: Henrike Knorr, Gorrotxategi, Lakarra, Urgell, Pruden Gartzia, Pilar Cipres, Santos Yanguas, Zoilo Calleja, Idoia Filloy, Eliseo Gil, Ruben Cerdan, JM Elexpuru, Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue, Antonio Arnaiz…

15910 Iruña VeleiaIruña Veleiako euskara zaharra bermatu dute:

Henrike Knorr,

Joakin Gorrotxategik 2006-6-15ean bermatu zuen Iruña veleiako euskara zaharra Henrike Knorr eta Eliseo Gilekin batera hedabideen aurrean.

Joseba Lakarra, El Pais 2006-6-18: “Batera zein bestera, aztarnen agerpen hutsak indartu ditzake euskarari buruzko ikasketak, komunitate zientifikoak orain arte gutxietsiak. Ildo horretan Linguistika Indoeuroparreko katedradunak (Gorrotxategi) esan duenez, “nik neuk eta beste askok uste genuen euskaraz egiten zela Veleian garai horretan”. Iritzi bertsua agertu du Joseba Lakarra EHUko Filologia, Geografia eta Historia Fakultateko dekanoak. “Oso pozgarria da halako froga garbiak agertzea, baina kontrakoa mantendu izan dutenek beraiek lehen eta orain ikusi beharko dute zer zuten hori defendatzeko, eta nik neuk behintzat ez dut uste bazenik kontrako ebidentziarik”.

Blanca Urgell 2006: Blanca Urgell cree que el valor de estos dos últimos descubrimientos es
sociolingüístico, más que filológico. «Teníamos la impresión de que la
culturización, en sentido estricto, significaba olvidar el euskera. Así ha
sido, hasta Larramendi, en Hegoalde. Cada vez que los vascos sentían
la necesidad de escribir, como aprendían a escribir en castellano, pues
escribían en esa lengua. Esa ha sido una teoría, y si retrocedíamos en el
tiempo, la aplicábamos de la misma manera. Y ahora hemos visto que
esa teoría podría tener lagunas. Que el euskera podía tener un nivel más
culto. Que los vascos, en un momento dado, también sintieron la
necesidad de plasmar por escrito las cuestiones vascas, de cara a la
enseñanza, para expresarse…».

Pruden Gartzia 2006-6-10ean Filoblogian: …”Bukatzeko, ohar pertsonalago bat. Utikan zenizoak! Bada tamala zerbait interesgarri aurkitzen den bakoitzean kristo guztia “zuhurtzia” gora eta behera aritzea, eta bazter guztietan trikimailuak eta engainuak besterik ez ikustea. Sakoneko arrazoia hauxe da: euskara susmopean dago, beti susmopean. Noiz entzun behar diogu Gobernuko eledunari esaten ororen buru POZTU egiten dela? (eta, ondoren, gainera ditzala nahi dituen ohar zuhur guztiak…).”

Pilar Cipres, Santos Yanguas: bermatu zuten 2007ko maiatzean Iruña Veleiako Idoia Filloy eta Eliseo Gil arkeologoen txosten arkeologikoaren eranskina (159-165 o.).

Zoilo Calleja: bermatu zuen 2006-11-26 ikerketa batzordearen komunikatua.

Idoia Filloy, Eliseo Gil, Iruña Veleiako txosten arkeologikoak (Sos iruña Veleia txostenak).

Ruben Cerdan, txostenak CNRS analisiak.

JM Elexpuru, liburua, Iruña Veleiako euskarazko grafitoak, hitzaldiak eta bloga.

Sos Iruña Veleia (txostenak): Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue, Antonio Arnaiz… (zerrenda osatu gabe, laster loturekin).

Babestu ondoren hauetako batzuk salatu dute… ematen du oso arrunta izan dela Iruña Veleiako euskara zaharra onartzea.

Henrike Knorr hil zela zazpi urte 2008-4-30

Henrike KnorrHenrike Knorr hil zela (2008-4-30) zazpi urte igaro dira eta oraindik ez da afera konpondu. Iruña Veleiako batzorde zientifikoan zegoen (oso gaixorik) baina bizirik zegoen bitartean inor ez zen ausartu Iruña Veleiako ostraka euskaldunak faltsutzat salatzen.

Henrike Knorr (Web)

Henrike Knorr eta Iruña Veleia 2008-5-1

Henrike Knorr eta Iruña Veleia. Maritxu Goikoetxea. Alea 2015 apirila

Iruña Veleia 8 zortzi urte

iruña Veleia 2006-6-15Duela zortzi urte 2006-6-8an, publikoki argitaratu zituzten Iruña Veleiako ostraka ospetsuak… filtrazio bat tartean astebete beranduago 2006-6-15ean konfirmatu behar izan zuten ostraka euskaldunak bazirela ere, prentsaurrekoa eman zuten Henrike Knorr, Eliseo Gil eta Joakin Gorrotxategik, (audioa prentsaurrekoa Gorrotxategi 2006-6-15). Hasieratik polemika sortu zuten, batez ere ostraka euskaldunak, euskara Araban duela 1700 urte, euskalduntze berantiarra, karistio euskaldunak… egia esan españolen mito asko apurtzen zituzten ostraka euskaldunak. Hasieran aditu gehienek bermatzen zituzten ostrakak, Eliseo Gil, Idoia Filloy, Gorrotxategi, Henrike Knorr, Santos Yanguas, Pilar Cipres… Bi urtera Henrike Knorr zendu zen eta bi hilabetera Gorrotxategik faltsutzat salatu zituen 2008-6-24an Arabako Foru Aldundian. Zortzi urte igaro dira eta oraindik ez dute argitu nahi. 15 urteko lanaren ostean Iruña Veleiako euskara zaharra aurkitu zuten arkeologoak, Idoia Filloy eta Eliseo Gil azken sei urtetan faltsutzat salatuak eta zigortuak (2008-11-19tik) inolako frogarik gabe, justiziarik ez bada, errukia. Zenbat urtetan luzatuko dute frogarik eta epaiketarik gabeko zigorra?

Iruña Veleia Berria 2006-6-15

III. eta VI. mendeen artean kokatu dituzte Iruña-Veleian aurkitutako euskarazko hitzak

Arabako Iruña-Veleiako aztarnategian egindako aurkikuntzak benetakoak direla esan dute Henrike Knorr euskaltzainak eta Joakin Gorrotxategi filologoak. Beraiekin batera Eliseo Gil indusketetako zuzendaria izan da gaur Gasteizen egin duten agerraldian. Erlijioarekin lotutako hitzak ezezik egunerokoak agertzen dira, eta horien artean esaldiak ere badaude. “Hemen hitz multzo bat dugu, eta eguneroko hitzak dira. Horrek esan nahi du idatzi egiten zela V. mendean, VI. mendean, edo lehenago”, Gorrotxategik esan duenez.
Urdin isar, zuri urdin gori, edan ian lo, jaun, geure ata zutan, iesus, ioshe ata ta mirian ama. Hitz horiek irakur daitezke Arabako Iruña-Veleiako aztarnategian, Henrike Knorrek eta Joakin Gorrotxategik aipatu dutenez, eta lehen hipotesien arabera, III. eta VI. mendeen artekoak dira hitzok eta esaldiok. Egunerokoak eta esaldietan egituratuak egoteak gainera garrantzia eransten dio aurkikuntzari. “Pentsatzen genuen euskaldunak idatzietatik aparte geundela, eta ja ez gaude horren aparte. Hizkuntza askotan ez da ezer idatzi. Hemen dugu guk hitz multzo bat, eta eguneroko hitzak dira. Akitaniako aurkikuntzak zaharragoak dira, baina euskararen gainean eraikitako izen propioak dira. Hori da orain arte genekiena, baina hau besterik da. Batzuk solte baina beste batzuk perpausetan”, dio Gorrotxategik. Joan den maiatzaren 7an aurkikuntzei buruz hitz egin eta Gorrotxategik aitortu duenez ez zuen ondo lo egin hurrengo egunetan, “ia 500, 600 urte aurreratzen baita gure kronologia”. Dena den, zuhurtziaz jokatu behar dela esan dute filologoek. Komunikabideetan izan diren filtrazioekin ez daude gustura, izan ere, horiek ez baitute ikerketa oztopatu besterik egiten. Arkeologoek, historialariek, hizkuntzalariek eta zientzilariek oraindik lan asko dute egiteko; zein mendetakoak diren zehazteko, haien testuingurua ezagutzeko, eta esan dutenez, lan horiek guztiak amaitu bitartean ez dute aurkikuntzei buruz hitz egingo, urrira edo azarora arte.

Celtiberia

Michel Morvan, Orpustan, Hector Iglesias, Txillardegi, Elexpuru, Henrike Knorr, Luis Mari Mujika… Iruña Veleiaren alde

Dr. Hector Iglesias (Les inscriptions de Veleia-Iruña) y Dr.  Jean- Baptiste Orpustan (Miembro honorario de Euskaltzaindia y Membre de IKER). A esto podemos añadir las observaciones de Dr. Michel Morvan, un reputado lingüista francés que está elaborando en Internet un diccionario etimológico vasco. En la introdicción, habla de Iruña-Veleia, con cierto tino:

“En l’absence de textes écrits (on ne débattra pas ici du cas épineux des inscriptions de Veleia tenues pour fausses par certains et authentiques par d’autres, bien que la balance semble pencher en faveur de l’authenticité)”

En la misma introducción critica también fondamentos de la metodología de investigación de Profesor Lakarra (uno de los más feroces defensores de la falsedad de las inscripciones veleyenses:

Le risque est d’extrapoler à partir d’une constatation correcte en soi. La règle de la chute du -n- intervocalique appelée parfois “loi de Michelena” n’est sans doute pas absolue. Il y a peu de “lois phonétiques” absolues en basque. Et si en plus, à partir de cette règle, certes valable, on extrapole de façon hasardeuse et systématique des reconstructions comme celles de J. A. Lakarra du type ihintz “jonchaie” < *inintz < *ninintz avec redoublement ou ohol “planche” < *onol < *nonol, on obtient des formes étranges qui font du proto-basque une langue quelque peu infantile proche de la lallation ou du babillage, surtout si l’on applique le redoublement (qui existe certes comme pour gogor “dur” qui est clairement attesté en même temps que gor “dur, sourd” dans le lexique) à d’autres termes en dehors même de la règle du -n- intervocalique: adar “corne” < *dadar, odol “sang” <*dodol, etc. Prudence! Attention au biais méthodologique. Ces solutions paraissent bien onéreuses. Il ne suffit pas de paraître “scientifique”. En refusant que le basque soit apparenté à d’autres langues et en le maintenant uniquement en situation de se regarder le nombril on risque d’arriver à des reconstructions extravagantes. Le terme basque adar “corne” signifie aussi “arc, branche” (ce qui fait du reste dire à J. D. Bengtson qu’il y a plusieurs mots homonymes (et même homographes) adar en basque alors qu’il s’agit bien d’un seul et même mot !!). Or un terme addar “arc” existe en caucasien du nord et dar “branche” existe en munda (langue de l’Inde pré-indoeuropéenne a côté d’autres langues comme les langues dravidiennes). Voilà des pistes intéressantes. En revanche il est bien hasardeux d’affirmer comme le fait J. A. Lakarra que arraultze “oeuf” n’a pas de rapport avec erron “pondre” (au contraire il en a bien un) ou de proposer pour hagin “dent” un emprunt à une forme latine caninu (sic), pour aiher le gascon cranhe “craindre” (sic), pour aulki “siège” un prototype *abedul-gi (sic), que ezkabia est un composé de hatz et scabia et je passe sur bien d’autres invraisemblances qui créent des monstres comme ibai qui viendrait de *hur-ban-i “eau coupée”(sic), ou arraultza de *e-da-ra-dul-tza (sic), ezker de *hertz-gu(n)-ger (sic), etc.”

Orpustan

Hector Iglesias

Henrike Knorr

Txillardegi

Juan Martin Elexpuru

Sos Iruña Veleia

17 txosten zientifiko Iruña Veleiako euskara zaharraren alde.

Henrike Knorr lau urte

Henrike Knorr hil zela (2008-4-30) bihar lau urte. Iruña Veleiako batzorde zientifikoan zegoen (oso gaixorik) baina bizirik zegoen bitartean inor ez zen ausartu Iruña Veleiako ostraka euskaldunak faltsutzat salatzen. Henrike Knorr hil ostean 2008-4-30ean, bi hilabete baino gutxiago kosta zitzaion Gorrotxategiri Iruña Veleiako ostrakak faltsutzat salatzeko, 2008-6-24ean Arabako Foru Aldundian eta sekretupean bere txostena sarreratu baitzuen faltsutze salaketa oso larriekin. Gorrotxategiren zalantzak ezagunak dira hasieran (2006-6-15) bermatu zuelako Iruña Veleiako euskara zaharra Eliseo Gil eta Henrike Knorrekin batera. Oso gazte hil zen Henrike Knorr eta berarekin agian Euskaltzaindian zegoen Iruña Veleiako euskara zaharraren defendatzaile bakarra. Henrike Knorren Iruña Veleiako iritziak gaur egun 17 txosten zientifikoek defendatzen dituzte, bi mila sinadura eta elkarte batzuk Sos Iruña Veleia bezala.

Henrike Knorr lau urte.

Henrike Knorr eta Iruña Veleia 2008-5-1

Henrike Knorr