Etiketa honen artxiboa: ekain

Ekain 50 urte: Almagrok debekatu zien ikertzea Jose Migel Barandiaran eta Jesus Altunari

Ekain behorraEkain 50 urte. Jesus Altuna. Naiz.
Jose Migel Barandiaran.
Handik ‘comisario general de excavaciones’ delakoak, Almagro (falangista) abizenekoak, zoriondu ordez bera iritsi bitartean gu sartzea debekatu zigun. Berak ikertu nahi zuela. On Jose Migeli esan nion: ‘zuk bizitza oso daramazu honetan eta nola etorriko da hura aztertzera?’. Hurrengo egunean bertan hasi ginen barruko azterketa egiten.

Arkeologo eta paleoantropologoak Ekaingo kobazuloaren zirrikituak ederki ezagutzen ditu. Urteak eman ditu bertan lanean, han bizi izan zen Lehen Gizakiaren sekretuak ikertzen. Soinean 86 urte izanagatik, burua argi du eta atzo izan balitz bezala gogoratzen du haitzulora sartu zen lehen aldia. Kontakizun zientifikoa bizipen pertsonalez zipriztindu du.

Almagro zientziarako izen madarikatua.

Ekain aurkitu zutela 50 urte

Ekain behorraEkain behorra.

Ekain aurkitu zutenean duela 50 urte ere, Almagrok (goropiusa) debekatu zuen Ekain harpera sartzea bera azaldu arte… Ekain 50 urte Aranzadi omenaldia. Liburu zoragarria argitaratu dute.

Ekain behorrak. Aranzadi

 

Ekain behorrak 50 urte. Berria.
Biharko egunez, duela 50 urte, topatu zuten Andoni Albizurik eta Rafael Rezabalek Ekaingo koba, eta hark barnean gordetzen zuena, historiaurreko artea: 70 irudi, 64 margolan eta 6 grabatu. Eta irudien artean, bat errepikatuena: zaldiarena. Bizkor jazo ziren hurrengo egunetako mugimenduak: bi egunetara, han ziren Aranzadi elkarteko Jose Migel Barandiaran eta Jesus Altuna margolanak egiaztatzen, eta aste bereko ostegunerako burdinazko hesi bat jarria zuten leizearen sarreran, lehen babes neurri gisara. Hasieratik, Ekain turismoaren inpaktutik aparte mantentzeko neurrien alde borrokatu ziren arkeologoak. Sasoi hartan, Altamirako kobek, esaterako, 3.000 bisitari hartzen zituzten egunero, eta, arkeologoen begietara, bistakoa zen joan-etorri hark arte paleolitikoari eragiten zion kaltea.

Altamira

Altamira filma Marcelino Sanz de Sautuolaren omenez, laster Iruña Veleia

Altamira bison-cave-painting

Altamira filmaren trailerra aurkitu eta defendatu zituen Marcelino Sanz de Sautuolaren omenez.

Laster Iruña Veleia.

Altamirako bisonteak iruzurtzat 23 urtetan (1879-1902). Marcelino Sanz de Sautuola hil zen errekonozimendurik gabe, iruzurgiletzat hartuta.

Iruña Veleia gorria 7 urte errukirik gabe, justizia ez da ezagutu.

Esaterako oso urrutira joan gabe Altamirako 15.000 urteko bisonte zoragarriak azaldu zirenean 1879an, garaiko aditu dogmatikoek berehala esan zuten iruzurra zela, “dotoreegiak, modernoegiak eta zoragarriegiak” zirelakoan eta orduko “dogma” jarraituz, nola izan zitezkeen benetakoak eta 15.000 urtekoak kristauen “Testamentu zaharraren” arabera, jaingoikoak sortu baldin bazituen Adan eta Eba duela bost mila urte Palestinan?

Gure “kultura” Greziatik eta Erromatik baldin bazetorren azken hiru mila urtetan?

Beraz zalantzarik gabe, “oso garbi” zegoen iruzurra zela. Arkeologo, antropologo, historialari, arte aditu… belaunaldi oso bat (23 urte) bizitza intelektual ia osoa igaro zuten esaten eta unibertsitatetan irakasten Altamirako bisonteak iruzurra zela. Hogei bat urte beranduago Frantzian beste harpeak (La Mouthe, Combarelles , Font-de-Gaume) grabatu eta margoekin azaldu zirenean eta Lascaux-eko 12.000 urteko zezenak, derrigorrez 1902an egiazkotzat onartuak izan ziren arte.

ekain_behorraEz ote da errepikatuko Euskal Herrian? Beldurra askea da eta bakarrik pentsatzeak dogmatiko batzuen frogatu gabeko teoriengatik, arkeologo, antropologo, historialari, arte aditu… belaunaldi oso bat galdu daitekeela zientziarako Euskal Herrian, benetako ikara ematen du.

Duela ehun urte jaiotako Oteitzak esan zuen artea perfektua jaio zela duela 30.000 urte Pirinio gorrian eta hizkuntza zergatik ez? Posible al da artea hizkuntzarik gabe? Zein hizkuntzetan margotu ziren Ekain, Altxerri, Santimamiñe, Isturitzeko… harpeak?

Giordano Bruno (1.600)